Opery w wersjach scenicznych. Z rozmachem – trzy tytuły obejmujące aż siedem spektakli. Interdyscyplinarne, karmiące wszystkie niemal zmysły, wciągające w świat reżyserskiej wizji: „Le Carnaval Baroque”, „Halka” i „A Madrigal Opera – oto opera w pełnej krasie. Festiwal Opera Rara 2017 odpowiada na apele publiczności i poszerza swój repertuar o produkcje sceniczne i semisceniczne, które zdolne są pokazać prawdziwe oblicze opery – dzieła kompletnego. Organizatorami festiwalu są: Miasto Kraków, Krakowskie Biuro Festiwalowe i Capella Cracoviensis.

„Gesamtkunstwerk, correspondence des arts” – bez względu na określenie, którego użyjemy, scenicznie wystawiona opera będzie najpełniejszą realizacją ideału syntezy sztuk. Literatura, muzyka, teatr, taniec, nierzadko także sztuki plastyczne, wszystko to karmi zmysły i pobudza wyobraźnię. A skoro ambicją festiwalu Opera Rara jest tworzyć projekty autonomiczne, budować kulturową tożsamość Krakowa i ograniczać się jedynie wyobraźnią, sceniczne wersje operowych dzieł spełniają ją w sposób wyborny!

W programie festiwalu znalazły się tym samym trzy tytuły, które pokażą teatralną siłę muzyki, słowa i ruchu. Po pierwsze, produkcja francuskiego zespołu Le Poème Harmonique, dyrygenta Vincenta Dumestre’a i młodej, zakochanej we wczesnobarokowej estetyce reżyserce Cécile Roussat: „Le Carnaval Baroque”. Karnawałowy szał, odskocznia od codzienności, radość, groteska, akrobaci, commedia dell’arte, a nade wszystko piękne w swej prostocie XVII-wieczne włoskie piosenki, wywołujące uśmiech lub melancholię. Po drugie dzieło Stanisława Moniuszki, słynna „Halka”, ale w wersji potrójnie zaskakującej: pierwotnej, dwuaktowej wileńskiej z 1848 roku, odartej z hitów, ale spójnej i z mocnym społecznym przekazem; wykonanej na instrumentach historycznych przez bezbłędną Capellę Cracoviensis; wreszcie w reżyserii Cezarego Tomaszewskiego, znanego z tak samo pełnych czułości dla muzycznej i teatralnej materii, jak odważnych inscenizacji. I po trzecie, dzieło wielkiego minimalisty Philipa Glassa, „A Madrigal Opera, kompozycja XX-wieczna, a w swym charakterze niezwykle pierwotna, opowiadająca taką historię, jaką zaproponują reżyser – w tej roli zadebiutuje we współpracy z Capellą Cracoviensis Krzysztof Garbaczewski – oraz nasza wrażliwość.

Wobec tego inauguracja. Wspaniała, bo festiwal Opera Rara nie może zadowolić się przeciętnością. 18 stycznia na scenie Teatru im. Juliusza Słowackiego będziemy świadkami brawurowej rekonstrukcji, łączącej w sobie w niespotykany wcześniej sposób wspaniałą wczesnobarokową muzykę, taneczny spektakl, akrobacje i pantomimę oraz nieskrępowaną radość właściwą karnawałowym szaleństwom w XVII-wiecznych. Projekt „Le Carnaval Baroque”, który przywiezie do Krakowa zespół Le Poème Harmonique, przywoła świat przeszłości, w którym groteska miesza się z melancholią. A wszystko to w uzasadnionej historycznie scenerii i z użyciem wiedzy dostępnej w XXI wieku, by nie spychać wykonawstwa historycznie poinformowanego do zakurzonego narożnika teatralnej archeologii, a tworzyć sztukę żywą i zdolną angażować współczesnego widza w stopniu równie intensywnym, jakiego doświadczyć mogli uczestnicy weneckiego karnawału cztery wieki temu.

Tymczasem „A Madrigal Opera” Philipa Glassa z 1979 roku będzie wystawiona aż trzykrotnie. Dzieło to tajemnicze, gdyż wszystko, co prócz muzyki możemy wyczytać z partytury, to data kompozycji i obsada (sześć głosów: sopran, dwa mezzosoprany, tenor, baryton, bas oraz skromne instrumentarium – skrzypce i altówka). Libretto tego utworu właściwie nie istnieje, są to zaledwie skrawki sylab – daje to niezwykle pole dla reżyserskiej inwencji i dramaturgicznego kształtowania, jedynym drogowskazem jest kompozycja Glassa. A drogowskaz to sylabiczny, repetytywny i pełen napięć, szczególnie dobrze wyczuwalnych w ascetycznej strukturze utworu. Jak z tą przejrzystą i nasyconą emocjami materią zmierzą się muzycy Capelli Cracoviensis i Krzysztof Garbaczewski, utalentowany reżyser teatralny umiejętnie eksperymentujący z wykorzystaniem w spektaklach nowych mediów, przekonamy się 20, 21 i 22 stycznia. Spektakle odbędą się w kameralnej auli błogosławionego Jakuba przy ul. Franciszkańskiej 4, lokalizacji tyle zaskakującej, co realizującej ideę wielowątkowości festiwalu.

W samym środku festiwalu Opera Rara czeka nas prawdziwy muzyczny dramat. Rozdarcie zwielokrotnione echem galicyjskiej rabacji, nieszczęśliwa miłość, urwisko nad potokiem, szaleństwo. Dwuaktowa, wileńska wersja „Halki” Stanisława Moniuszki zwięźle i wartko opowiada o tragedii kontrastując nieszczęście góralskiej dziewczyny z weselną fetą obłudnego Janusza, obiektu jej westchnień. Dwa odmienne światy, zdegenerowana arystokracja, pałający żądzą zemsty lud, a między nimi zawieszona zrozpaczona Halka, narzędzie ostrej krytyki społecznej w rękach Moniuszki i librecisty Włodzimierza Wolskiego. Opera miała premierę 1 stycznia 1848 roku, została wówczas zaprezentowana w wersji koncertowej. W Krakowie melomani zobaczą wersję sceniczną, angażującą wytrawnych muzyków, m.in. sopranistki Natalię Kawałek (w roli tytułowej) i Małgorzatę Rodek, Jakuba Pawlika (tenor) i barytona Sebastiana Szumskiego. Solistom towarzyszyć będzie grająca na historycznych instrumentach Capella Cracoviensis prowadzona przez Jana Tomasza Adamusa oraz Aldona Grochal, wybitna aktorka Narodowego Starego Teatru, która wcieli się w gwiazdę operowych scen, najsłynniejszą Halkę w historii – Marię Fołtyn. Całość wyreżyseruje znany z głośnej współpracy z krakowskim zespołem Cezary Tomaszewski, kostiumy i scenografię przygotuje artystyczny duet Bracia. Także „Halka” wystawiona zostanie trzy razy, kolejno 31 stycznia oraz 1 i 2 lutego na scenie Sali Teatralnej Centrum Kongresowego ICE Kraków.

UWAGA: Bilety oraz karnety na festiwalowe koncerty można kupować w portalu www.eventim.pl oraz w punktach informacji miejskiej InfoKraków (InfoKraków Pawilon Wyspiańskiego, InfoKraków ul. św. Jana 2, InfoKraków ul. Powiśle 11, InfoKraków Sukiennice, InfoKraków ul. Józefa 7, InfoKraków ul. Szpitalna 25, InfoKraków ICE Kraków ul. Marii Konopnickiej 17). Szczegółowy cennik oraz informacja o karnetach dostępne są na www.operarara.pl. Bilety na poszczególne wydarzenia kosztują od 20 zł do 120 zł, a karnety od 70 zł do 450 zł.

Organizatorami festiwalu są: Miasto Kraków, Krakowskie Biuro Festiwalowe i Capella Cracoviensis.

Partner: Teatr im. Juliusza Słowackiego.