1 września w Krakowie naukę rozpocznie około 100 tys. uczniów i uczennic. Zajęcia będą się odbywać co do zasady stacjonarnie – szkoły już od lipca opracowywały szczegółowe procedury bezpieczeństwa, które będą obowiązywały na ich terenie. Krakowscy dyrektorzy i nauczyciele są też gotowi, aby poprowadzić nauczanie w trybie hybrydowym lub zdalnym. Miasto zorganizowało dla nich dwa cykle szkoleń: w zakresie zapobiegania transmisji COVID-19 oraz metod zdalnego nauczania.
W krakowskich samorządowych przedszkolach naukę rozpocznie prawie 17,5 tys. dzieci, w szkołach podstawowych – ponad 47 tys. uczniów, a w szkołach ponadpodstawowych – ponad 31 tys. młodych ludzi. Organizacja nauki i pracy w sposób bezpieczny, a zarazem efektywny – to dla szkół i placówek największe wyzwanie w nadchodzącym roku szkolnym. W Krakowie przygotowania do niego rozpoczęły się więc wyjątkowo wcześnie – już w lipcu, zaraz po tym jak resort edukacji zapowiedział powrót do nauczania stacjonarnego.
W lipcu i sierpniu, równolegle z ogłaszaniem kolejnych wytycznych przez MEN i GIS, miasto Kraków wystąpiło do dyrektorów samorządowych szkół i placówek z prośbą, aby rekomendowane rozwiązania włączyli do wewnętrznych procedur bezpieczeństwa, które od 1 września mają obowiązywać w każdej szkole. Procedury te powinny rozstrzygać m.in. o takich kwestiach, jak: profilaktyczny pomiar temperatury ciała uczniów i pracowników, przebywanie osób trzecich na terenie szkoły czy konieczność odizolowania pracownika lub ucznia w razie zauważenia objawów chorobowych. To dlatego każda szkoła powinna dysponować pomieszczeniem – tzw. izolatorium – w którym osoba z podejrzeniem zakażenia będzie mogła przebywać do czasu opuszczenia budynku.
– Jako miasto, wspólnie z dyrektorami, robimy wszystko, aby dobrze przygotować szkoły, przedszkola i placówki do funkcjonowania w warunkach zagrożenia epidemicznego. Szkoły były i są wyposażane we wszystko, co wynika z zaleceń sanitarnych. Przypomnę, że plany finansowe szkół nie były zmniejszane mimo ograniczenia funkcjonowania oświaty przez kilka miesięcy, a zaoszczędzone w ten sposób środki mogą być przeznaczane na potrzeby szkół związane z reżimem sanitarnym – mówi Anna Korfel-Jasińska, zastępca prezydenta Krakowa ds. edukacji, sportu i turystyki.
Przez wakacje dyrektorzy szkół i placówek dokonywali zakupów środków do dezynfekcji (rąk oraz pomieszczeń), a także środków ochrony osobistej dla pracowników. Tylko do 10 sierpnia wydatkowano na ten cel łącznie 1,7 mln zł. Ta kwota będzie rosła – dyrektorzy wciąż, w ramach planów finansowych jednostek, zaopatrują się w niezbędne środki. Od niedawna mogą też składać zamówienia za pośrednictwem portalu Ministerstwa Zdrowia.
Według wytycznych MEN w nadchodzącym roku szkolnym nauka, co do zasady, powinna odbywać się w trybie stacjonarnym. Co prawda za zgodą organu prowadzącego (gminy) szkoła może wprowadzić tzw. wariant hybrydowy, czyli nauczanie częściowo zdalne – ale niezbędne jest do tego uzyskanie pozytywnej opinii Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. W ramach wariantu hybrydowego możliwe są różne rozwiązania organizacyjne – poszczególne klasy mogą uczyć się rotacyjnie w szkole i z domu (np. miesiąc stacjonarnie, miesiąc na odległość), można też daną klasę podzielić (część uczniów przychodzi do szkoły, część uczestniczy w lekcji online, w tym samym czasie rzeczywistym).
Model hybrydowy mógłby okazać się pomocny tam, gdzie realizacja wytycznych sanitarnych jest utrudniona ze względu na dużą liczbę uczniów czy szczupłe zasoby lokalowe. Miasto Kraków rekomenduje, aby ten wariant kształcenia stosować jedynie w przypadku niektórych roczników – z wyłączeniem najmłodszych klas (I–IV szkoły podstawowej) oraz tych klas, które przygotowują się do egzaminów. Tym grupom uczniów szkoły powinny zapewnić możliwość bezpiecznej nauki w warunkach stacjonarnych, tak by dzieci i młodzież mogły nawiązać bezpośredni kontakt z nauczycielami i grupą rówieśniczą. Stacjonarny tryb pracy i nauki miasto rekomenduje także w przypadku szkół specjalnych.
– W tym momencie kształcenie hybrydowe to najlepsze rozwiązanie dla uczniów – uważa wiceprezydent Krakowa Anna Korfel-Jasińska. Zastrzega jednak: – Wyjątkiem powinni być najmłodsi uczniowie oraz czwartoklasiści, którzy rozpoczynają nauczanie przedmiotowe, ponadto uczniowie przygotowujący się do egzaminów ósmoklasisty i maturalnego oraz uczniowie klas pierwszych szkół ponadpodstawowych, którzy dopiero poznają nowych kolegów i nauczycieli.
W krakowskich szkołach uczy się łącznie około 100 tys. dzieci i młodzieży, a pracuje prawie 13 tys. nauczycieli i około 4 tys. pracowników niepedagogicznych. Każda szkoła to zatem wiele osób i duża częstotliwość kontaktów. Ponieważ nauczanie w krakowskich szkołach będzie odbywać się co do zasady stacjonarnie, aby zapewnić maksymalnie bezpieczne warunki podczas zajęć w szkole, dyrektorzy krakowskich szkół będą korzystać z różnych rozwiązań organizacyjnych ograniczających nadmierne grupowanie się i kontakty uczniów z różnych klas. Te rozwiązania to m.in.: różnicowanie pór rozpoczynania zajęć, ograniczenie wymienności sal lekcyjnych, udostępnienie kilku wejść do placówki, prowadzenie lekcji w mniejszych grupach, wydłużenie czasu trwania obiadów, częste wietrzenie pomieszczeń. Najważniejsza zasada: do szkoły mogą przychodzić jedynie uczniowie i pracownicy, którzy nie mają objawów chorobowych wskazujących na podejrzenie COVID-19 oraz ci, których domownicy nie przebywają na kwarantannie lub w izolacji.
Aby pomóc społecznościom szkolnym w efektywnym stosowaniu wytycznych sanitarnych, miasto przygotowało – we współpracy ze Szkołą Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie – cykl szkoleń dla kadry kierowniczej szkół, podczas których epidemiolodzy i strażacy przedstawią dobre praktyki reżimu sanitarnego minimalizujące ryzyko rozprzestrzeniania się choroby Covid-19. Prelegenci, świetnie zorientowani w obowiązujących wytycznych i mający doświadczenie w ich stosowaniu, omówią m.in. charakterystykę wirusów, techniczne i organizacyjne możliwości ograniczania ich transmisji, zakres obowiązków osoby odpowiedzialnej za bezpieczeństwo higieniczno-sanitarne (zdrowotne) osób przebywających na terenie szkoły, wyjaśnią też, jakie objawy daje zakażenie koronawirusem. Pierwsze ze szkoleń odbędzie się 28 sierpnia.
Dynamika zachorowań w każdym mieście, a zwłaszcza tak dużym jak Kraków, jest sprawą trudną do przewidzenia. Wzrostu liczby zakażeń można spodziewać się choćby ze względu na powroty mieszkańców z wakacji. Mając to na względzie, miasto podejmuje starania, dzięki którym szkoły i placówki oświatowe będą przygotowane na różne scenariusze – łącznie z przejściem w tryb pracy hybrydowej lub zdalnej.
– Przez całe wakacje pracowaliśmy nad tym, aby od września wesprzeć nauczycieli w sposób systemowy w przypadku powrotu do nauczania zdalnego. Zapytaliśmy dyrektorów, z jakich narzędzi korzystali, co się sprawdziło, co może z łatwością być wykorzystane w przyszłości. Aby ujednolicić proces nauczania, miasto nawiązało współpracę z firmą Microsoft. W jej ramach nauczyciele i uczniowie mogą bezpłatnie korzystać z pakietu Office 365A1 i platformy Teams. W pierwszej połowie września odbędą się szkolenia online dla nauczycieli podnoszące kompetencje w prowadzeniu kształcenia na odległość – mówi Ewa Całus, dyrektor Wydziału Edukacji UMK. – Nauczyciele nadal mogą się też starać o dofinansowanie do studiów i kursów związanych z e-learningiem. Może ono wynieść nawet 95 proc. – dodaje.
Przypomnijmy, że od kilku miesięcy prowadzone są działania mające na celu zapewnienie sprzętu komputerowego dla jak największej liczby nauczycieli i uczniów: trwa akcja #DajżeKompa, realizowana przez krakowskie firmy przy wsparciu Miasta Krakowa, w ramach której do szkół trafiło dotąd ponad 400 komputerów i tabletów przekazanych przez indywidualnych darczyńców oraz przedsiębiorstwa; ponadto środki pozyskane przez Gminę Miejską Kraków z Ministerstwa Cyfryzacji (konkursy grantowe „Zdalna szkoła” oraz „Zdalna szkoła plus”) pozwoliły na zakup 285 tabletów. Sprzęt trafi do uczniów z wielodzietnych rodzin, które znajdują się w trudnej sytuacji materialnej, jak również do nauczycieli.
Złote rady dla rodziców uczniów
Każdy z nas, mieszkańców Krakowa, jest współodpowiedzialny za zapobieganie rozprzestrzenianiu się koronawirusa. Ważną rolę odgrywają rodzice uczniów. Dlatego prosimy:
- przypomnij swojemu dziecku najważniejsze zasady bezpieczeństwa,
- na bieżąco sprawdzaj informacje przekazywane przez dyrektorów szkół lub nauczycieli,
- zwracaj uwagę na złe samopoczucie dziecka oraz objawy mogące wskazywać na chorobę – wtedy niech zostanie w domu.