„Klimatyczny kwartał” to przełomowy projekt urbanistyczny, który będzie realizowany w Krakowie. Obejmuje obszar ograniczony ulicami Dietla, Grzegórzecką, aleją Daszyńskiego i rzeką Wisłą. Ten ambitny, jak na polskie warunki, projekt wpisuje się w długofalowe działania Krakowa, związane z przeciwdziałaniem kryzysowi klimatycznemu.
Projekt „Klimatyczny kwartał” zakłada zintegrowanie zmian infrastrukturalnych obszaru Kazimierza i Grzegórzek tak, aby mieszkańcy mieli silniejszy wpływ na kształt swojej dzielnicy. Projekt ma również umożliwić realizowanie potrzeb życiowych mieszkańców tego rejonu na zasadzie tzw. miasta 15-minutowego – w bezpośrednim sąsiedztwie i bez konieczności zbędnych podróży.
Działania te jednocześnie pozwolą zredukować emisję CO2, która negatywnie wpływa na nasze zdrowie i życie. Projekt ten koresponduje z innym obszarem poddawanym obecnie rewitalizacji – niedaleką Wesołą, gdzie na terenach poszpitalnych tworzone są nowe funkcje.
– Chcielibyśmy, by przestrzenie miejskie stały się bardziej zrównoważone w dwóch kwestiach: adaptacji do zmian klimatycznych, dążenia do neutralności klimatycznej, by Kraków nie był tzw. wyspą ciepła i miasto nie wpływało negatywnie na środowisko, ale i dostosowania do sytuacji związanej z rozwojem Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej i nowego przystanku – Kraków Grzegórzki SKA – mówi Andrzej Kulig, zastępca prezydenta ds. polityki społecznej i komunalnej.
„Klimatyczny kwartał” to początek zmian w myśleniu, planowaniu i kształtowaniu przestrzeni publicznej naszego miasta. Spróbujemy wspólnie zmienić otaczającą nas przestrzeń. Kraków w ostatnich latach bardzo silnie się rozwija, co z jednej strony gwarantuje mieszkańcom możliwość realizacji ich marzeń i ambicji, ale z drugiej powstają obawy o zachowanie tradycji i tożsamości miasta.
Do głównych zadań projektu „Klimatyczny kwartał” należą:
- przywrócenie ulicy Józefa Dietla charakteru rezydencyjnego
- nowa rola ulicy Krakowskiej po remoncie
- rewitalizacja placu Wolnica
- stworzenie ulic-ogrodów
- przebudowa i rewitalizacja placu Nowego
- przebudowa i rewitalizacja ulicy Starowiślnej
- park Kolejowy i rowerostrada
- zielony plac Grzegórzecki SKA
Miasto wybrało pilotażowe projekty, które będą dobrym punktem wyjścia do działań systemowych. Obejmują one kwestie mobilności, jakości przestrzeni publicznej, zieleni i rewitalizacji.
– Bardzo ważnym elementem projektu jest efektywne współdziałanie wszystkich stron. Dlatego od początku dążymy do tego, aby proponowane rozwiązania wdrożyć przy pełnym zaangażowaniu mieszkańców, mając świadomość konieczności następujących zmian, ale także tak, aby spełniały one oczekiwania lokalnych społeczności – zaznacza Łukasz Franek, dyrektor Zarządu Transportu Publicznego.
Najważniejsze etapy projektu na lata 2021–2023:
- identyfikacja potrzeb mieszkańców i przedsiębiorców
- zebranie danych
- badania społeczne
- określenie założeń klimatycznych
- warsztaty partycypacyjne
- określenie funkcji wybranych placów i ulic
- utrwalenie tożsamości
- projektowanie
- przebudowa infrastruktury
- ocena osiągniętych rezultatów
Kryzys klimatyczny stał się faktem w skali globalnej, a jego konsekwencje mogą być daleko bardziej negatywne dla wszystkich, niż obecna pandemia. Kraje na całym świecie podejmują więc działania ostatniej szansy, ukierunkowane przede wszystkim na ograniczenie emisji CO2 i zatrzymanie destrukcji środowiska naturalnego.
– Pomysł powstania „Klimatycznego kwartału” jest konsekwencją działań realizowanych przez miasto w ramach projektu „Zeroemisyjny Kraków”. Pokazuje konieczność obszarowego, całościowego podejścia do problemu zmian klimatycznych – dodaje Andrzej Łazęcki, zastępca dyrektora Wydziału Gospodarki Komunalnej UMK.
Kraków w 2020 roku przystąpił do Climate-KIC, inicjatywy wspieranej przez Komisję Europejską, wpisującej się w bieżącą politykę unijnego Zielonego Ładu, która zakłada osiągnięcie przez miasta do 2030 roku neutralności klimatycznej. To cel ambitny, ale jeżeli podejmiemy realne działania – osiągalny.