W krakowskim magistracie zaprezentowano specjalistyczny zbiór map, z którego dowiemy się wszystkiego m.in. o pokryciu i szorstkości terenu miasta, zieleni i warunkach przewietrzania Krakowa, roślinności rzeczywistej, waloryzacji przyrodniczej, średnich warunkach anemologicznych czy przeciętnych warunkach dyspersji zanieczyszczeń występujących na terenie Krakowa. Zaprezentowany w wersji drukowanej oraz elektronicznej „Atlas” jest produktem projektu MONIT-AIR. Dostępne na portalu Obserwatorium dane można dowolnie generować, w zależności od potrzeb.

„Atlas pokrycia terenu i przewietrzania Krakowa” jest jednym z końcowych produktów projektu MONIT-AIR („Zintegrowany system monitorowania danych przestrzennych dla poprawy jakości powietrza w Krakowie”), realizowanego przez Gminę Miejską Kraków w partnerstwie z Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowym Instytutem Badawczym w latach 2014-2017, współfinansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Norwegia, Lichtenstein, Islandia).

– Atlas zawiera wiele interesujących i niezwykle potrzebnych informacji oraz danych, które mogą być wykorzystywane w racjonalnym i zrównoważonym zarządzaniu miastem. Będzie pomocny w planowaniu przestrzennym oraz w kwestiach dotyczących urządzania i zarządzaniu zielenią – powiedziała Ewa Olszowska-Dej, dyrektor Wydziału Kształtowania Środowiska.

W „Atlasie” przedstawiono najistotniejsze dane wynikające ze zgromadzonych w ramach projektu MONIT-AIR informacji przestrzennych:

• mapę pokrycia i szorstkości terenu;
• mapę zieleni i warunków przewietrzania Krakowa;
• mapę roślinności rzeczywistej;
• mapę waloryzacji przyrodniczej;
• mapę średnich warunków anemologicznych;
• mapa przeciętnych warunków dyspersji zanieczyszczeń.

Mapy przygotowano przy użyciu zaawansowanych technologii dlatego generować można je samemu, w zależności od potrzeb, przy pomocy portalu Obserwatorium.

– Badania prowadzono specjalistycznymi urządzeniami m.in. sodarem, który wysyłając sygnał akustyczny wysoko w atmosferę pozwolił na zebranie danych związanych
z przemieszczaniem się wiatru, z jego kierunkiem i prędkością na różnych poziomach atmosfery. To pozwoliło określić, jak kształtują się warunki wentylacyjne na terenie Krakowa oraz jak rozprzestrzeniają się zanieczyszczenia transportowane wraz z wiatrem. Atlas analizuje całą sytuację terenu Krakowa bardziej szczegółowo niż Studium, co pozwoli, np. na podjęcie decyzji związanych z wysokością budynków czy nasadzeniami – dodała Olszowska-Dej.

Przypomnijmy, że celem projektu MONIT-AIR było stworzenie “Zintegrowanego systemu monitorowania danych przestrzennych dla poprawy jakości powietrza w Krakowie”, stanowiącego bazę danych służących podejmowaniu działań zarządczych w procesie planowania przestrzennego, ze szczególnym uwzględnieniem korytarzy przewietrzania miasta i terenów zieleni, oraz likwidacji niskiej emisji.

Projekt MONIT-AIR obejmował następujące działania:

• Ocena warunków przewietrzania Krakowa przy wykorzystaniu zaawansowanego systemu modelowania – zakres działania to m.in.:
  – Opracowanie map wskaźnika wentylacji dla obszaru miasta Krakowa w różnych uśrednieniach czasowych.
  – Opracowanie mapy korytarzy przewietrzania miasta Krakowa.
  – Wykorzystanie wyników modelowania do optymalizacji programów ograniczania niskiej emisji miasta Krakowa ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb wymiany pieców węglowych.
• Inwentaryzacji niskiej emisji w zakresie czynnych pieców na paliwo stałe na terenie Krakowa oraz włączenie danych do Miejskiego Systemu Informacji Przestrzennych,
• Kontrola likwidacji pieców na paliwa stałe w ramach Programu Ograniczania Niskiej Emisji wraz ze wspomaganiem informatycznym,
• Mapa pokrycia terenu z przyporządkowaniem współczynników aerodynamicznych szorstkości terenu oraz ogólna inwentaryzacja terenów pokrytych roślinnością, ze szczególnym uwzględnieniem terenów zieleni miejskiej,
• Komputerowy system zarządzania zielenią i szczegółowa inwentaryzacją terenów zieleni – zakup oprogramowania, licencji, sprzętu komputerowego stacjonarnego i mobilnego.