Dziesięć lat temu w lipcu powstała jednostka miejska Zarząd Zieleni Miejskiej, która kompleksowo zaczęła zajmować się zielenią w Krakowie. Dziś świętuje swój jubileusz, mając na koncie wiele „zielonych” osiągnięć.

Niewątpliwie najbardziej oczekiwanymi przez mieszkańców realizacjami są parki i miejsca rekreacji w zieleni.

Aktualnie w Krakowie mamy 77 parków, w tym dzięki ZZM przez 10 lat powstało ich aż 34, a co za tym idzie podwojona została także ich powierzchnia. To już ponad 835 hektarów urządzonej zieleni. Park Reduta, park Stacja Wisła, park Czyżyny, czy park Zakrzówek, to przestrzenie bez których już trudno wyobrazić sobie Kraków. Jak wskazuje ZZM powstawaniu nowych parków towarzyszy szereg pozytywnych zjawisk – od społecznych, po budujące świadomość, czy wyznaczanie pozytywnych trendów.

Wszędzie tam gdzie nie jest możliwe wykonanie „tradycyjnego” parku, Zarząd Zieleni Miejskiej tworzy parki kieszonkowe, które w Krakowie nazwane zostały ogrodami krakowian. Takich miejsc na mapie jest już 44.

Zielone przestrzenie niewielkich rozmiarów powstają w zwartej zabudowie na miejskich nieużytkach, w miejscach gdzie były np. dzikie parkingi lub zaniedbane tereny. Zorganizowane niewielkie oazy zieleni wpływają nie tylko na estetykę miejsca, ale także poprawiają bezpieczeństwo, wpływają na integrację społeczną, czy zwiększenie bioróżnorodności w otoczeniu.

Warto także wspomnieć o rewitalizacjach parków. Ponad połowa krakowskich parków nabrała nowego blasku dzięki prowadzonym modernizacjom, które uwzględniały oczekiwania mieszkańców. Wśród odnowionych miejsc trzeba wymienić: park Krakowski, park Bednarskiego, park Tysiąclecia, park Jerzmanowskich czy Zalew Nowohucki.

W mieście działa także 25 ogrodów społecznych. To efekt tego, że Kraków jako pierwsze miasto w Polsce stworzył regulacje prawne dające mieszkańcom możliwość zakładania ogrodów społecznych. Ich zakładanie oraz funkcjonowanie jest wspierane przez ZZM. Mieszkańcy mogą nieodpłatnie korzystać z tych terenów. Często powstają one również w ramach rewitalizacji oraz budowy nowych parków.

W Krakowie działa także pierwszy w Polsce ogród społeczny parcelowy, łącząc w sobie zalety ogrodu działkowego i społecznego.

Zieleń w mieście to nie tylko parki i ogrody, ale także lasy. Od 2016 roku ZZM prowadzi systematyczną poprawę ich jakości, a realizacja Powiatowego Programu Zwiększania Lesistości pozwoliła zwiększyć leśny obszar o blisko 300 ha. Zwiększanie powierzchni miejskich lasów realizowane jest na trzy sposoby: zalesienia gruntów, wykup terenów i zmianę klasyfikacji gruntów. Aktualna powierzchnia leśnych zasobów to ponad 1665 hektarów.

Przez blisko 10 lat ZZM posadził około 380 tys. sztuk sadzonek w ramach tych zalesień. Codzienna praca w lesie to nie tylko nasadzenia, ale także utrzymanie czystości i prowadzenie gospodarki leśnej z naciskiem na jej funkcje ochronne. Z krakowskich lasów usuwane są systematycznie nielegalne wysypiska, odpady wielkogabarytowe. Udostępnianie lasów dla potrzeb wypoczynku i turystyki wiąże się także z potrzebą ciągłego rozwoju i konserwacji infrastruktury turystycznej.

Pomimo tych wszystkich działań mieszkańcy każdego roku wnioskują o więcej parków, nasadzeń, placów zabaw, lasów, a dowodem na to jest blisko pół tysiąca zrealizowanych zielonych projektów z budżetu obywatelskiego na kwotę ponad 76 mln zł.

Ważnym obszarem działalności tej jednostki miejskiej jest także edukacja nie tylko dzieci, ale także dorosłych. Z tej potrzeby wyrosło Centrum Edukacji Ekologicznej „Symbioza”, które działa w Lesie Wolskim i prowadzi edukację przyrodniczą i klimatyczną. ZZM realizuje ponadto takie projekty jak „Ogród z klasą” skierowany do krakowskich uczniów, „Nauczyciel bliski przyrodzie”, „Jadalny Kraków”, „Parkobus”, spacery przyrodnicze. Organizuje także „Szkołę miejskich ogrodników” oraz wiele codziennych i cyklicznych działań, których celem jest animacja terenów zieleni a także edukacja przyrodnicza.

Warto dodać, że Kraków jako pierwsze miasto w Polsce wprowadził pakiety sponsorskie dające możliwość włączenia się w troskę o zieleń prywatnym osobom, firmom oraz instytucjom. Jako jedno z pierwszych miast w Polsce wysiewał łąki kwietne oraz stworzył zespół konserwacji zieleni.

Realizacje ZZM docenione zostały wielokrotnie na arenie krajowej oraz międzynarodowej zdobywając liczne nagrody np. kilkukrotnie doceniane parki kieszonkowe, park Zakrzówek, park Lotników Polskich, park Bagry Wielkie.

Praca ZZM to także bieżące utrzymanie zieleni, zwiększanie bioróżnorodności, czynna ochrona przyrody realizowana na użytkach ekologicznych, obszarach Natura 2000, czy na terenie parków krajobrazowych, wprowadzanie stref biocenotycznych oraz dostosowanie standardów utrzymania zieleni do współczesnych wymagań związanych z niwelowaniem negatywnych skutków zmian klimatycznych.