8 września obchodzony jest Dzień Solidarności Miast Światowego Dziedzictwa, a dla Krakowa ważny jest także 12 września, kiedy przypada rocznica umieszczenia zabytkowego centrum naszego miasta na Światowej Liście UNESCO – miało to miejsce w 1978 roku.
Kraków był pierwszym europejskim miastem wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Stało się to w 1978 r., kiedy to na listę zostały wpisane zabytki Starego Miasta i Kazimierza, a w 2018 również wyjątkowa krakowska tradycja, jaką jest szopkarstwo.
Miejsca i tradycje wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa określane są jako wspólne dobro ludzkości, które wyróżnia najwyższa powszechna wartość – w rozumieniu Konwencji UNESCO z 1972 r. dotyczącej Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego.
Organizacja Miast Światowego Dziedzictwa – OWHC, w której znajdują się obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, liczy blisko 300 miast członkowskich. Aktualnym przewodniczącym OWHC jest prezydent Krakowa Jacek Majchrowski, wybrany na tę funkcję w 2019 roku.
Miasta członkowskie OWHC łączą następujące cele: wspieranie realizacji Konwencji Światowego Dziedzictwa, zachęcanie do współpracy i wymiany informacji oraz ekspertyz dotyczących ochrony i zarządzania miejskim dziedzictwem, a także rozwijanie poczucia solidarności wśród miast członkowskich.
Obchodzony corocznie 8 września przez miasta członkowskie OWHC Dzień Solidarności poświęcony jest prezentacji osiągnięć konserwatorskich oraz popularyzacji idei ochrony zabytków i troski o nie. Tego dnia w poszczególnych miastach OWHC organizowane są różnego rodzaju inicjatywy zwracające uwagę na społeczne znaczenie dziedzictwa.
– W Krakowie realizujemy wiele działań, których celem jest troska o bogate dziedzictwo naszego miasta. To jeden z naszych priorytetów, bo czujemy się odpowiedzialni za historię i dziedzictwo Krakowa. Inwestycje w tym obszarze i troska o nasze kulturowe korzenie to najważniejsze zobowiązania miasta UNESCO. W ten sposób budujemy odporność naszego miasta, ale też poczucie wspólnoty. Jestem dumny z tego, co wspólnie osiągamy w obszarze dziedzictwa – mówi prezydent Krakowa Jacek Majchrowski.
Dla Krakowa ostatni rok, pomimo pandemii, był czasem, w którym dziedzictwo i jego regenerująca siła odegrały bardzo znacząca rolę. Wśród ostatnio zrealizowanych przedsięwzięć i projektów, nad którymi nadal trwają prace, warto wymienić na przykład otwarcie po wieloletniej renowacji ołtarza Wita Stwosza, wystawę tureckich namiotów i epokową ekspozycję arrasów na Zamku Królewskim na Wawelu, a także wielkie świętowanie 500-lecia dzwonu Zygmunt.
Ponadto w krakowskim Muzeum Narodowym odbyła się wystawa barokowego mistrza Szymona Czechowicza, a w Arsenale Książąt Czartoryskich po latach remontu uruchomiona została wystawa poświęcona starożytności. W tym roku miasto ponownie zaprosiło mieszkańców i gości do odrestaurowanego pałacu Krzysztofory, a na uczestników inicjatyw kulturalnych czeka też pałac Potockich. Trwają prace nad rewitalizacją fortów Twierdzy Kraków, w których znajdą miejsce także instytucje kultury.
Troska o dziedzictwo i szereg działań realizowanych w tym zakresie sprawiają, że Kraków pięknieje. Miasto udziela dotacji na remonty fasad zabytkowych budynków i współpracuje ze Społecznym Komitetem Odnowy Zabytków Krakowa.
Warto przypomnieć o zakupie Kossakówki, w której powstanie muzeum rodziny Kossaków, oraz kompleksu budynków szpitalnych – Wesołej, gdzie również zostaną zaproponowane funkcje kulturalne.
Troska o dziedzictwo to także działalność strategiczna, taka jak na przykład tworzenie parków kulturowych, uczestnictwo w międzynarodowych inicjatywach i kongresach oraz działania Zespołu Centrum Dziedzictwa Krakowa, który pracuje nad nowym planem zarządzania strefą UNESCO i jakością wydarzeń w historycznym centrum miasta.
Dodajmy, że w tym roku w ramach obchodów Dnia Solidarności Miast Światowego Dziedzictwa dla najmłodszych krakowian zostały przygotowane warsztaty, które są zaproszeniem do odkrywania dziedzictwa Krakowa i troski o nie. Dodatkowe informacje tutaj.