Przedstawiciele władz miasta oraz strony społecznej spotkali się w czwartek (4 lutego) w Miejskim Centrum Dialogu na pierwszym spotkaniu Forum Na Rzecz Czystego Powietrza. To początek cyklu spotkań poświęconych wspólnym działaniom antysmogowym. Uczestnicy Forum poruszą m.in. kwestie związane z niską emisją i transportem.
Powołanie Forum Na Rzecz Czystego Powietrza to odpowiedź na apele mieszkańców i aktywistów, dotyczące zaangażowania się we wspólne działania na rzecz poprawy jakości powietrza w naszym mieście.
– Kraków to pierwsze miasto w Polsce, które inicjuje realne działania z zakresu walki ze smogiem. Już od kilku lat finansowana jest wymiana pieców węglowych w ramach programu KAWKA, realizowany jest też program osłonowy dla najmniej zamożnych mieszańców Krakowa, chcących wymienić stary piec węglowy – mówił podczas otwarcia Forum Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski.
Jednak, aby podejmowane działania były skuteczne, muszą być oparte o solidnie przeprowadzone procesy inwentaryzacji wszystkich źródeł emisji oraz ich ciągły monitoring. Z tego powodu Kraków cały czas prowadzi badania nad faktycznymi przyczynami utrzymującego się wysokiego poziomu zanieczyszczeń. Cały czas zwiększana jest też liczba stacji monitoringu w mieście w celu dokładnego informowania mieszkańców o poziomie stężeń pyłów. Aktualnie w Krakowie funkcjonuje 6 stacji. Po miesiącu obserwacji, można wstępnie stwierdzić, że stacja na Alejach notuje wysokie wynik, ale nie stanowi podstawy do twierdzeń, że taka sytuacja ma miejsce w całym Krakowie.
Kraków wprowadził również unikatowe na skalę kraju rozwiązania i procedury ochronne dla mieszkańców przy przekroczeniach poziomu stężenia pyłów powyżej 150 mikrogramów/m3. Jest to poziom niższy niż to zostało przyjęte w dokumentach krajowych (odpowiednio poziom 200 i 300 mikrogramów/m3). Procedury ochronne wzorowane były na dobrych praktykach zaczerpniętych z innych miast europejskich, w tym Paryża.
W grudniu 2015 roku wprowadzona została pierwsza w Polsce uchwała umożliwiająca darmowe przejazdy komunikacją miejską w dniach podwyższonych stężeń pyłów dla osób posiadających dowody rejestracyjne samochodów. System darmowej komunikacji jest cały czas monitorowany i zostanie ulepszony po zakończeniu sezonu grzewczego.
Magistrat realizuje też szereg akcji informujących mieszkańców o szkodliwości palenia odpadami oraz możliwości wymiany pieców węglowych. Stolica Małopolski współpracuje też z samorządami lokalnymi – w szczególności z obszaru metropolii krakowskiej i z miastami prezydenckim w Małopolsce.
– Wiemy już, że niska emisja jest jedną z głównych przyczyn złej jakości powietrza, ale jej ograniczenie to wyłącznie wycinek działań na froncie walki ze smogiem. Dlatego jednym z ważniejszych obszarów antysmogowych działań Miasta są inwestycje w nowe pojazdy MPK, szczególnie we flotę autobusów – zaznaczył Jacek Majchrowski.
W 2015 roku MPK ogłosił przetargi na zakup prawie 100 nowoczesnych i przyjaznych dla środowiska pojazdów, w tym 60 autobusów z silnikami Euro 6 o długości 12 metrów, 15 autobusów midi z silnikami Euro 6, 12 autobusów hybrydowych i 5 autobusów elektrycznych. Wszystko po to, aby znaleźć rozwiązania najbardziej przyjazne środowisku.
Utrudnieniem w lokalnym działaniu jest jednak brak rozwiązań prawnych na szczeblu krajowym – z uwagi na obawy przed konfliktem z sektorem węglowym, czego przykładem może być choćby niemożność wprowadzania standardów jakościowych dla paliw stałych, kotłów i instalacji spalania paliw stałych. Ponadto jako jeden z ważniejszych przykładów należy podać brak rozwiązań ustawowych dotyczących możliwości wprowadzania w centrach miast stref ograniczonej emisji komunikacyjnej (zakazu wjazdu samochodów niespełniających odpowiednich norm EURO).
Podczas spotkania inaugurującego Forum Na Rzecz Czystego Powietrza uczestnicy uzgodnili podział na grupy warsztatowe, które będą zajmować się poszczególnymi tematami związanymi z działaniami antysmogowymi. Na zakończenie opracowali także harmonogram dalszych spotkań.
