Zwiększenie skuteczności działań na rzecz poprawy jakości powietrza oraz poprawa efektywności energetycznej to podstawowe założenia podpisanego dziś porozumienia o współpracy pomiędzy Gminą Miejską Kraków, Akademią Górniczo-Hutniczą oraz Norweskim Instytutem Badań Powietrza. To kolejne działania, które mają się przyczynić do poprawy jakości powietrza w mieście.

W briefingu prasowym po podpisaniu porozumienia wzięli udział: Jacek Majchrowski – Prezydent Miasta Krakowa, prof. Tadeusz Słomka – rektor Akademii Górniczo-Hutniczej oraz dr Kari Nygaard – dyrektor Norweskiego Instytutu Badań Powietrza.

–  Kraków w różnoraki sposób prowadzi walkę o czyste powietrze – jedna grupa działań to jest to, co możemy zrobić sami jako miasto – np. wymieniać piece. Druga – to nasze starania o zmiany przepisów prawa. Ale mamy tę przewagę nad innymi, zwłaszcza mniejszymi miastami borykającymi się z problemem smogu, że mamy doskonałe zaplecze naukowe i możemy z niego korzystać. Na co dzień współpracujemy z uczelniami, a dziś podpisaliśmy trójstronne porozumienie, na mocy którego naszym partnerem został także Norweski Instytut Badań Powietrza – powiedział prezydent Jacek Majchrowski.

Umowa ma charakter badawczo-wdrożeniowy i skupia się na poprawie jakości powietrza oraz wzroście efektywności energetycznej.

– Celem porozumienia jest wypracowanie innowacyjnych rozwiązań w obszarze inżynierii środowiska. Skupimy się na poprawie jakości powietrza, wzroście efektywności energetycznej, wykorzystaniu energii odnawialnej i rozwiązaniach technicznych dla energetyki rozproszonej – dodał prezydent Majchrowski.

Dr Kari Nygaard, dyrektor Norweskiego Instytutu Badań Powietrza, dodała, że Instytut powołany został przez norweski rząd około 50 lat temu po to, aby zapobiegać takim problemom, jak zanieczyszczenie powietrza. – Od lat zajmujemy się dostarczaniem realnych i konkretnych rozwiązań dla miast. Cieszymy się szczególnie na współpracę z Krakowem oraz uczelnią, ale przede wszystkim z mieszkańcami – powiedziała dr Nygaard.

Współpracę pomiędzy sygnatariuszami porozumienia podzielono na dwa moduły: analityczny –  ma uzupełnić w miarę potrzeb działania już realizowane przez Urząd Miasta Krakowa oraz badawczo-wdrożeniowy – rozwiąże konkretne problemy zidentyfikowane w obszarach objętych współpracą.

– Dzisiejsze porozumienie jest szczególnie istotne, wychodzi bowiem naprzeciw problemom, z jakimi borykają się mieszkańcy Krakowa. Centrum Energetyki AGH, jako jednostka wyspecjalizowana w działalności badawczo-rozwojowej z obszaru zrównoważonej energii oraz inżynierii środowiska, będzie uczestniczyć między innymi w określeniu potencjalnych źródeł pochodzenia pyłów w powietrzu, wyznaczeniu mapy rozkładu zanieczyszczeń i przygotowaniu programu pilotażowego dla pojazdów elektrycznych. Jestem przekonany, że wiedza ekspercka, z jaką włączamy się w kolejne działania, przysłuży się poprawie jakości powietrza w naszym mieście – powiedział prof. Tadeusz Słomka, rektor AGH.

Głównym celem umowy jest koordynacja prac badawczo-wdrożeniowych w zakresie poprawy jakości powietrza oraz zwiększania efektywności energetycznej realizowanych przy współudziale lub na zamówienie UMK. Porozumienie ma charakter ogólny, a szczegółowy zakres współpracy w ramach poszczególnych zadań oraz warunki finansowania będą określane każdorazowo w odrębnych umowach wykonawczych. Działania w niewielkim stopniu będą finansowane ze środków gminy, ponieważ planowane jest pozyskanie funduszy ze środków zewnętrznych. Porozumienie pozwala na bardziej efektywne podejmowanie wspólnych lub indywidualnych starań o pozyskanie funduszy z krajowych i europejskich źródeł finansowania, przeznaczonych na badania naukowe i innowacje (granty norweskie i EOC, program Horyzont 2020, NCBR, programy sektorowe dla energetyki itp.).

Działania w obszarach objętych porozumieniem, planowane przez Gminę Miejską Kraków do realizacji w 2017 roku:

• określenie potencjalnych źródeł pochodzenia pyłów w powietrzu Krakowa na podstawie analizy ich właściwości fizycznych i chemicznych (Wydział Kształtowania Środowiska),
• mapa zapotrzebowania na ciepło: rozwój narzędzia w środowisku GIS, służącego do planowania energetycznego na obszarze Krakowa (Wydział Gospodarki Komunalnej),
• mapa odnawialnych źródeł energii: rozwój narzędzia w środowisku GIS, służącego do promowania wykorzystania energii odnawialnej na obszarze Krakowa (Wydział Gospodarki Komunalnej),
• baza danych do monitorowania zużycia energii w gminnych obiektach użyteczności publicznej (Wydział Gospodarki Komunalnej),
• program pilotażowy do monitorowania zużycia energii w gminnych obiektach użyteczności publicznej (Wydział Gospodarki Komunalnej).

Działania w obszarach objętych porozumieniem, obecnie realizowane przez Gminę Miejską Kraków we współpracy z AGH:

• określenie emisji pyłu PM10 i PM2,5 z wybranych ulic Krakowa, z oceną wpływu na jakość powietrza – działania badawczo-naukowe w zakresie niskiej emisji (projekt realizowany przez Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania sp. z o.o.),
• pilotażowa modernizacja oświetlenia ulicznego miasta Krakowa wraz z rozbudową warstwy telemetrycznej, stworzeniem systemu sterowania oraz budową instalacji PV; w ramach projektu zmodernizowano 3766 lamp ulicznych, opracowany został system sterowania oświetleniem, zabudowana została instalacji fotowoltaiczna i przeprowadzone zostaną działania o charakterze edukacyjno-informacyjnym (projekt realizowany przez Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu),
• GeoPLASMA-CE, projekt realizowany w ramach programu INTERREG CENTRAL EUROPE, jego celem jest opracowanie zasad planowania, strategii wykorzystania oraz metod oceny i wykorzystania map potencjału płytkiej geotermii w Europie Środkowej, w tym na obszarze Krakowa; projekt powinien przyczynić się do zwiększenia wykorzystania odnawialnych źródeł energii w ciepłownictwie i chłodnictwie (projekt realizowany przez Wydział Gospodarki Komunalnej; więcej informacji na stronie internetowej pod adresem: http://www.interreg-central.eu/Content.Node/GeoPLASMA-CE.html),
• EPOS – energetycznie pasywna oczyszczalnia ścieków; celem projektu jest stworzenie Zintegrowanego Systemu Efektywności Energetycznej, zdolnego znacznie obniżyć zużycie energii konwencjonalnej, a tym samym zbliżyć oczyszczalnię ścieków do poziomu obiektu pasywnego energetycznie; system działał będzie dwutorowo, przez zmniejszenie zużycia energii oraz zwiększenie jej produkcji w oparciu o dostępne zasoby energii odnawialnej (projekt realizowany przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji SA w Krakowie; więcej informacji na stronie internetowej pod adresem: http://wodociagi.krakow.pl/projekty-badawczo—rozwojowe/energetycznie-pasywna-oczyszczalnia-sciekow.html).