Krakowska Ekospalarnia ma już za sobą pierwszy rok bezproblemowej pracy. Jest pierwszym polskim zakładem termicznego przekształcania odpadów z tzw. zielonymi certyfikatami. Zakład pracuje pełną parą – przekształca odpady komunalne z terenu Krakowa w energię elektryczną i cieplną. Właśnie mija rok eksploatacji zakładu przez Krakowski Holding Komunalny SA i zgodnie z planem rozpoczął się przegląd techniczny Ekospalarni, a to okazja do wielu pozytywnych podsumowań.

Ekospalarnia powstała jako odpowiedź na potrzeby ekologiczne i energetyczne Krakowa będąc częścią projektu pn. „Program gospodarki odpadami komunalnymi w Krakowie”. Stanowi ostatnie i niezwykle ważne ogniwo tego systemu: umożliwia zagospodarowanie wytworzonych przez mieszkańców Krakowa odpadów komunalnych oraz odzyskiwanie z nich energii.

Proces termicznego przekształcenia odpadów odbywa się przy zachowaniu najwyższych standardów ochrony środowiska wynikających z przepisów polskiego oraz unijnego prawodawstwa, między innymi z Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2014 roku w sprawie standardów emisyjnych dla niektórych rodzajów instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania lub współspalania odpadów. Dzięki Ekospalarni Kraków sprostał standardom ekologicznym i prawnym obowiązującym w Unii Europejskiej, radykalnie ograniczył składowanie odpadów oraz zwiększył swoje bezpieczeństwo energetyczne.

Proces termicznego przekształcania odpadów jest kontrolowany przez kompetentnych specjalistów oraz wysokiej klasy urządzenia kontrolno – pomiarowe w zakresie spalania i emisji do powietrza, przez co eksploatacja zakładu jest bezpieczna dla ludzi i środowiska.

27 czerwca 2016 r. to dzień, w którym firma wykonująca funkcję inżyniera kontraktu wystawiła jeden z najważniejszych dokumentów dotyczący realizacji budowy Ekospalarni – świadectwo przejęcia.

Od 27 czerwca 2016 r. do końca maja 2017 r. zakład przekształcił w energię elektryczną i cieplną 222 729,41 ton odpadów komunalnych. W tym czasie Ekospalarnia wytworzyła i wyprowadziła do sieci 56 670 MWh energii elektrycznej oraz 740 108 GJ energii cieplnej – to tyle, ile zaplanowano w planie rocznym zakładu oraz Krakowskiego Holdingu Komunalnego SA. Spalarnia jest więc w stanie wyprodukować tyle energii, ile w ciągu roku zużywają wszystkie krakowskie tramwaje, natomiast do miejskiej sieci ciepłowniczej przekazywane jest tyle ciepła, ile potrzeba do ogrzania mieszkania co dziesiątego odbiorcy korzystającego z ciepła systemowego.

Codziennie do Ekospalarni przyjeżdża ok. 100 śmieciarek, które przywożą odpady komunalne. Rekordowym był dzień 2 maja 2017 r., kiedy do zakładu przyjechało ich aż 135, przywożąc 1634 tony odpadów – jest to najwyższy jednodniowy wynik. Warto tutaj przywołać ciekawostkę, że na terenie ZTPO samochód przywożący odpady przebywa średnio ok. 13,5 minuty. W przywożonych do Ekospalarni odpadach komunalnych można znaleźć nietypowe, jednostkowe przypadki dużych korzeni drzew, kilkusetkilogramowych odlewów stalowych, lodówki czy beczki.

Odpady przywożone do Ekospalarni redukowane są w ok. 70 proc. procentach. A więc nie dość, że produkowana jest z nich energia cieplna i elektryczna, to o tyle procent mniej śmieci trafia na wysypiska. Pozostałości po termicznym przekształcaniu odpadów odbierane są przez uprawnione specjalistyczne firmy zewnętrzne i przeznaczane do dalszego zagospodarowania w sposób inny niż składowanie. W ciągu doby po procesie termicznego przekształcenia odpadów pozostaje ok. 175 ton odpadów poprocesowych: 150 ton żużla oraz 25 ton popiołów.

Energia uzyskana ze spalania odpadów jest uznawana w znacznej części za energię odnawialną, czyli tak zwaną zieloną energię. 9 lutego 2017 r. prezes Urzędu Regulacji Energetyki wydał dla Krakowskiego Holdingu Komunalnego SA w Krakowie świadectwa pochodzenia energii elektrycznej z odnawialnego źródła energii – tzw. zielone certyfikaty. Krakowska Ekospalarnia, otrzymała je jako pierwszy i jedyny w Polsce zakład zajmujący się termicznym przekształcaniem odpadów.

Zakład Termicznego Przekształcania Odpadów w Krakowie został wyróżniony w wielu konkursach organizowanych przez liczne instytucje. Nagrody, jakimi zakład może się pochwalić to m. in. Top Inwestycje Komunalne 2016 w kategorii strategicznych oraz prestiżowych inwestycji komunalnych w Polsce przyznawane przez organizatora Europejskiego Kongresu Gospodarczego oraz redakcję Portalsamorzadowy.pl, ekoLIDER 2016 w kategorii ekoPRZEDSIĘWZIĘCIE w zakresie ochrony powierzchni ziemi i gospodarki odpadami przyznawany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej czy też wyróżnienie w kategorii „obiekt użyteczności publicznej – inne obiekty” w konkursie Nagroda Roku Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP 2015. W maju 2017 r. firma PROCHEM SA otrzymała nagrodę „Projekt Inżynierski Roku 2017” za opracowanie dokumentacji projektowej Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów w Krakowie.

Od października 2016 roku dostępna jest dla mieszkańców Krakowa ścieżka edukacyjna, która stanowi integralną część Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów w Krakowie. Od tego czasu krakowską Ekospalarnię odwiedziło już ponad 5000 osób, głównie uczniów krakowskich szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.

Ścieżką edukacyjną wędrują z pracownikami zakładu również studenci oraz dorośli mieszkańcy Krakowa, a także specjaliści w dziedzinie gospodarki odpadami komunalnymi. Ekospalarnia gościła też uczestników trzech międzynarodowych konferencji naukowych, ale także… słuchaczy Akademii Młodego Krakowianina – akcji edukacyjnej Urzędu Miasta Krakowa, kierowanej do uczniów szkół podstawowych. W ubiegłym roku, w pierwszy weekend października odbyły się dni otwarte Ekospalarni, w których uczestniczyło blisko 1100 osób. Wszystkich mieszkańców Krakowa już teraz zapraszamy na ich tegoroczną edycję, która – podobnie jak poprzednia – zaplanowana została na jesień.

Od 29 maja do 3 lipca trwa zaplanowany, obowiązkowy, coroczny przegląd instalacji i urządzeń po 11 miesiącach działalności produkcyjnej, będący warunkiem utrzymania gwarancji. Przegląd obejmuje wszystkie istotne elementy zakładu, w tym kotły, turbinę, węzeł wyprowadzania mocy, instalację oczyszczania spalin, system ciągłego monitoringu spalin, stację 110 kV oraz wiele instalacji i urządzeń pomocniczych. W jego ramach wymieniane są części eksploatacyjne oraz szybko zużywające się.

Przegląd ma za zadanie przygotowanie zakładu do bezawaryjnej oraz bezpiecznej pracy przez najbliższy rok, czyli 8100 godzin. Kolejny przegląd główny planowany jest na czerwiec 2018 roku. Coroczne przeglądy okresowe są standardem eksploatacyjnym dla wszystkich pracujących spalarni, zarówno w Polsce jak i za granicą. Przegląd wiąże się z całkowitym zatrzymaniem pracy obiektu, gdyż tylko w takiej sytuacji można dokonać sprawdzenia urządzeń i instalacji pracujących w wysokich temperaturach i pod dużym ciśnieniem.

Obowiązek wykonania przeglądu głównego instalacji wynika z konieczności sprawdzenia stanu technicznego na koniec okresu zgłaszania wad, który w części pokrywa się z okresem gwarancji, wymianą części i elementów tzw. szybko zużywających się oraz wymogów wynikających z umowy oraz warunków gwarancji. Postój został zaplanowany w harmonogramie pracy Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów, Planie produkcji oraz Planie finansowym KHK SA, został też uzgodniony i przewidziany w harmonogramie dostaw odpadów realizowanym przez MPO sp. z o. o.