Ponad setka stojaków, które powstały ze stali uzyskanej ze starych, nieekologicznych pieców krakowian trafi do lokalnych szkół. Mogą już z nich korzystać uczniowie Szkoły Podstawowej nr 67 im. Władysława Łokietka na osiedlu Tonie. Wkrótce kolejne stojaki pojawią się przed innymi dziewiętnastoma, krakowskimi szkołami, wybranymi w głosowaniu przez mieszkańców miasta. Na recyklingu stali z „kopciuchów” zyska nie tylko środowisko, ale i infrastruktura – ekologiczna, bo rowerowa.

Stojaki rowerowe, kształtem przypominające krakowskie Sukiennice, powstały ze starych pieców węglowych, które mieszkańcy Krakowa – korzystający z miejskiego dofinansowania – wymienili na ekologiczne źródła ciepła. Krakowska huta ArcelorMittal Poland, wspierając działania Magistratu w ramach Programu Ograniczania Niskiej Emisji – od stycznia zbierała złom z tzw. kopciuchów i przetopiła go na stojaki rowerowe, które posłużą głównie dzieciom i młodzieży.

Stojak do używania i edukowania

– W naszej szkole mamy bardzo wielu uczniów dojeżdżających na lekcje rowerami, dlatego, gdy dowiedzieliśmy się o głosowaniu, w którym można było wywalczyć takie stojaki nie wahaliśmy się ani chwili – mówi Kornelia Szklarska, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 67 w im. Władysława Łokietka. – Bierzemy udział w wielu inicjatywach, które pozwalają dbać o środowisko, ale ta jest wyjątkowa. Nie tylko zachęca krakowian do wymiany starych pieców, co pomoże ograniczyć smog, ale również pozwala te piece ponownie przetworzyć z korzyścią dla dzieci – dodaje dyrektor Szklarska.

Uczniowie i nauczyciele Szkoły Podstawowej nr 67 zmobilizowali rodziny i znajomych do głosowania na witrynie internetowej www.jutrobezsmogu.pl. – Do głosowania zaangażowaliśmy się wszyscy: uczniowie, nauczyciele i najbliżsi, nawet z zagranicy. Zdobyliśmy najwięcej głosów, zajmując pierwsze miejsce wśród blisko 50 placówek, dzięki czemu to właśnie przed naszą szkołą zostało zamontowanych 10 pierwszych stojaków. Będą zachęcać do korzystania z roweru i przyczynią się do edukacji ekologicznej o znaczeniu Programie Ograniczania Niskiej Emisji – podkreśla Kornelia Szklarska, dyrektor zwycięskiej szkoły.

Po pięć stojaków dostanie kolejnych 19 szkół, które w internetowym głosowaniu otrzymało najwięcej głosów. Lokalizację stojaków mieszkańcy wybrali w ramach głosowania. W podobny sposób mieszkańcy miasta wybrali  projekt stojaka wyłoniony spośród blisko 200 propozycji zgłoszonych do konkursu.

150 zł w bonusie, a stojak w gratisie

Współpraca na rzecz czystszego powietrza w Krakowie to inicjatywa  krakowskiej huty ArcelorMittal Poland i Urzędu Miasta Krakowa. Od początku roku firma wypłaca 150 zł bonusu wszystkim mieszkańcom, którzy po 1 stycznia 2018 roku wymienili piece opalane węglem lub drewnem na niskoemisyjne źródło ciepła, korzystając z dotacji Magistratu.

– Od lat inwestujemy w projekty, które pozwalają ograniczyć wpływ naszych zakładów na środowisko. Na ten cel wydaliśmy już 3 mld złotych, a obecnie, biorąc pod uwagę także oczekiwania krakowian, pracujemy nad kolejnymi modernizacjami. Ponieważ wiemy, jak duży wpływ na jakość powietrza ma tzw. niska emisja powstająca podczas ogrzewania mieszkań i domów paliwem niskiej jakości, chcieliśmy wesprzeć Urząd Miasta i zmotywować mieszkańców do wymiany starych palenisk – mówi Geert Verbeeck, dyrektor generalny i wiceprezes zarządu ArcelorMittal Poland. – Cieszą nas efekty tej współpracy, bo każdy piec przywieziony do naszej huty to o jedno źródło niskiej emisji mniej – dodaje.

Krakowska huta zebrała do tej pory prawie 600 starych pieców, które sukcesywnie przetapia na stojaki rowerowe. – Nie z każdego pieca udało nam się uzyskać równie dużą ilość złomu, a i jakość materiału nie zawsze była odpowiednia, żebyśmy mogli przetopić go w naszej hucie – tłumaczy Geert Verbeeck, dyrektor generalny i wiceprezes zarządu ArcelorMittal Poland. Po oczyszczeniu i usunięciu wszystkich niemetalowych elementów z jednego pieca udało się wykonać średnio dwa stojaki, z których każdy waży około 30 kilogramów. Produkcja pierwszej partii stojaków rozpoczęła się we wrześniu i trwała ponad miesiąc. – Pierwsze 120 stojaków rowerowych oddajemy do użytku głównie krakowskim szkołom, ale z pozostałych pieców już produkujemy kolejne. Cały czas zbieramy również stare piece i wpłacamy bonusy za ich wymianę – zaznacza Geert Verbeeck.

– Kraków od lat konsekwentnie realizuje program wymiany palenisk węglowych i wśród innych miast jest w tym działaniu liderem, na którym dopiero teraz zaczyna się wzorować wiele innych miast w Polsce. Pamiętajmy jednak, że został nam niespełna rok, żeby pozbyć się jeszcze ok. 4 tysięcy palenisk – podsumowuje prezydent Krakowa, Jacek Majchrowski. Doceniamy każdą formę wsparcia, która pomaga zmobilizować mieszkańców do wymiany pieców – podkreśla prezydent Krakowa, Jacek Majchrowski. – Bonusy od krakowskiej huty to jest forma zachęty dla wciąż niezdecydowanych. Dodatkową korzyścią dla miasta są stojaki rowerowe, które powstają z tych starych pieców. – dodaje prezydent.

Dowartościowanie atrakcji na obrzeżach

Ze stojaków będą korzystać głównie uczniowie, jednak kilka z nich zostanie zamontowanych również przy kąpielisku w Przylasku Rusieckim, gdzie wkrótce ma powstać nowoczesne centrum rekreacji i wypoczynku. Będą mogli z nich także korzystać krakowianie i turyści przy Dworku w Branicach, gdzie mieści się nowohucki oddział Muzeum Archeologicznego.

– Dworek w Branicach jest trochę na uboczu, z dala od głównych szlaków komunikacyjnych, dlatego sporo osób przyjeżdża do nas na rowerach. To świetne miejsce do odpoczynku, pełne lokalnych skarbów, które można zobaczyć, choćby w naszym muzeum. Dzięki stojakom od krakowskiej huty będziemy mogli zapewnić odwiedzającym mały parking dla rowerów, by nie musieli zostawiać ich przed bramą muzeum. To będzie nasz dodatkowy atut – mówi Janusz Bober, kierownik oddziału Muzeum Archeologicznego w Branicach.