24 kwietnia Sejmik Województwa Małopolskiego przegłosował uchwałę antysmogową dla Krakowa. Jej głównym założeniem jest określenie norm jakościowych opału na terenie Gminy Miejskiej Kraków. Uchwała wejdzie w życie 1 lipca tego roku i będzie obowiązywać do 31 sierpnia 2019 roku.
Przypomnijmy, prezydent Jacek Majchrowski zwrócił się w lutym do marszałka Małopolski Jacka Krupy o przyjęcie – dedykowanych dla Gminy Miejskiej Kraków – czasowych rozwiązań, analogicznych do tych, które zostały przyjęte przez Sejmik Województwa 15 stycznia 2016 roku w sprawie wprowadzenia na obszarze Gminy Miejskiej Kraków ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.
Sejmik Województwa Małopolskiego uchwalił normy jakościowe opału, które będą obowiązywać w dwóch najbliższych sezonach grzewczych. Od 1 lipca tego roku do 31 sierpnia 2019 roku dopuszczalne będzie stosowanie wyłącznie odpowiedniej jakości paliw stałych:
- węgiel powinien mieć następujące parametry jakościowe: udział masowy węgla kamiennego lub węgla brunatnego o ziarnieniu 0-5mm poniżej 5 proc., wartość opałowa powyżej 26 MJ/kg, zawartość popiołu poniżej 10 proc, siarki – poniżej 0,8 proc.
- drewno spalane w kotłach, kominkach i piecach, kupowane lub pozyskane z innych źródeł, powinno zawierać biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20 proc.
Krakowianie, którzy będą kupować węgiel na opał powinni domagać się od sprzedawców dokumentów potwierdzających odpowiednie parametry zakupionego towaru, oraz aby zakup ten został udokumentowany dowodem sprzedaży (paragonem lub fakturą). W przypadku drewna należy zabezpieczyć go we własnym zakresie przed zawilgoceniem.
Straż Miejska może w trakcie sezonu grzewczego weryfikować jakość używanych w domowych paleniskach paliw stałych (węgla i drewna). Dowody zakupów węgla i drewna powinny zostać zachowane do kontroli i okazania strażnikom.
Przed najbliższym sezonem grzewczym krakowianie posiadający piece grzewcze muszą pamiętać o czyszczeniu przewodów kominowych. Urząd Miasta Krakowa co roku prosi właścicieli nieruchomości, na terenie których znajdują się kotły, piece węglowe i kominki o dopilnowanie, by uprawnieni kominiarze skontrolowali i przeczyścili domowe instalacje dymowe, spalinowe i wentylacyjne.
Warto zaznaczyć, że mieszkańcy Krakowa intensywnie wymieniają piece węglowe. W tym roku osoby wymieniające piec w ramach Programu Ograniczania Niskiej Emisji (PONE) mogą uzyskać zwrot do 80 proc. kosztów wymiany instalacji, w 2018 roku będzie to kwota do 60 proc. kosztów kwalifikowanych. Od początku 2017 roku do 25 kwietnia złożono 369 wniosków o zmianę systemu ogrzewania. Szacuje się, że największy przyrost składanych wniosków nastąpi w ostatnim kwartale tego roku, a w całym 2017 wpłynie ich ponad 2 tys. Na wymianę w 2017 roku palenisk węglowych na proekologiczne źródła grzewcze udzielono już ponad 2700 dotacji o łącznej kwocie 53 mln zł na likwidację ponad 4 tys. palenisk. Ponadto rozpatrywanych jest ponad 2700 kolejnych wniosków odpowiadających likwidacji 4 tys. źródeł ciepła.
Jest kilka możliwości zmiany sposobu ogrzewania domów i mieszkań na proekologiczne, są to: ogrzewanie z miejskiej sieci ciepłowniczej, ogrzewanie gazowe, olejowe, elektryczne lub ogrzewanie oparte na odnawialnych źródłach energii.
Przypominamy, że w Krakowie realizowany jest także Lokalny Program Osłonowy (LPO). Program zakłada wsparcie grup odbiorców energii cieplnej, ponoszących zwiększone koszty grzewcze wynikające z trwałej zmiany systemu ogrzewania. Zasady są proste. Mieszkańcy, którzy wymienili piec po 13 września 2011 roku na ogrzewanie proekologiczne, a ich dochód nie przekracza 3170 zł netto na miesiąc przy samotnym gospodarowaniu lub 2 313 zł netto na miesiąc na jedną osobę w gospodarstwie wieloosobowym, mogą otrzymać do 100 proc. dopłaty do różnicy kosztów ogrzewania. Wysokość dopłaty można obliczyć na stronie internetowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Krakowianie, którzy wciąż są użytkownikami pieca węglowego mogą otrzymać dofinansowanie do zakupu opału spełniającego wprowadzone przez Sejmik Województwa Małopolskiego normy jakościowe. Taka pomoc jest przyznawana w formie zasiłku celowego. Więcej informacji na ten temat na stronie internetowej MOPS.
Popularność LPO rośnie z roku na rok. W 2014 roku złożono 109 wniosków, w 2015 – 373, w 2016 – 1083, a w pierwszym kwartale 2017 roku – 798. Tylko w tym roku przyznano pomoc dla 676 gospodarstw domowych na kwotę 745 tys. zł (w przeliczeniu 1103 zł na gospodarstwo), w 2016 – dla 954 domów lub mieszkań, w 2015 – 312, a w pierwszym roku funkcjonowania LPO – 80. Na 2017 rok zarezerwowano środki w wysokości blisko 1,5 mln zł.
Co ważne, oba krakowskie programy wspierające wymianę ogrzewania na proekologiczne źródła grzewcze (PONE i LPO) mają najbardziej korzystne zasady finansowe spośród programów ogranicza źródeł niskiej emisji polskich miast. Dlatego też Kraków jest liderem wśród polskich metropolii w ramach wymiany pieców i kotłów węglowych. Z szacunkowych danych za 2016 rok wynika, że w Krakowie wymieniono 4,2 tys. pieców i kotłów, we Wrocławiu 1511, Katowicach – 509, Poznaniu – 343, a w Rzeszowie – 11. Te dane świadczą o tym, że krakowianie są najbardziej świadomymi ekologicznie mieszkańcami Polski.