W poniedziałek, 21 października na Skwerze Kongresowym obok Centrum Kongresowego ICE Kraków została posadzona pamiątkowa lipa drobnolistna. Upamiętnia jubileusz 15-lecia funduszy norweskich oraz 100-lecia ustanowienia stosunków dyplomatycznych między Polską i Norwegią. We wspólnym sadzeniu drzewa wzięli udział prezydent Krakowa Jacek Majchrowski i ambasador Norwegii Olav Myklebust.
– Nasza przyjaźń z Norwegią trwa już od średniowiecza, ale ustanowienia stosunków dyplomatycznych miało miejsce 100 lat temu. Warto wspomnieć, że dzięki funduszom norweskim udało nam się odnowić m.in. Sukiennice i Międzynarodowe Centrum Kultury. Drzewo, które dzisiaj sadzimy na Skwerze Kongresowym, to znak wieloletniej przyjaźni i współpracy – mówił Jacek Majchrowski, prezydent Krakowa.
W 2019 r. przypada 100. rocznica ustanowienia stosunków bilateralnych pomiędzy Polską i Norwegią oraz 15. rocznica utworzenia Funduszy EOG oraz Funduszy Norweskich. Z tej okazji Ambasada Królestwa Norwegii zapragnęła uczcić polsko-norweską współpracę dwustronną sadząc drzewa w pięciu polskich miastach. Wcześniej drzewka zostały posadzone w Warszawie i Wrocławiu.
Fundusze Norweskie i EOG stanowią wkład Islandii, Lichtensteinu i Norwegii w redukcję gospodarczych i społecznych nierówności oraz służą wzmacnianiu związków z 15 krajami Unii Europejskiej. Podstawą funduszy jest Umowa o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Norwegia przyznaje najwięcej grantów w ramach mechanizmu funduszy. Z kolei Polska jest głównym beneficjentem funduszy – od momentu wprowadzenia mechanizmów otrzymała już 2 miliardy euro.
Kraków i Małopolska aktywnie pozyskiwały Fundusze EOG i Norweskie przez ostatnie 15 lat. Dzięki temu udało się odrestaurować Sukiennice, stworzyć Międzynarodowe Centrum Kultury czy Pawilon Czapskiego. Z funduszy korzystały również liczne organizacje pozarządowe. W projekty norweskie zaangażowane były również miejskie jednostki i wydziały: Krakowskie Biuro Festiwalowe (projekt Kon-Tiki Live In Concert), Zarząd Dróg Miasta Krakowa (dawny ZIKiT) – Zbiorczy Punkt Gromadzenia Odpadów – Lamusownia przy ul. Nowohuckiej, wydziały sportu, informatyki, kształtowania środowiska, edukacji, spraw społecznych. Beneficjentami funduszy były także krakowskie teatry: Łaźnia Nowa (modernizacja budynku teatru) i Groteska (Materia Prima. 3. Międzynarodowy Festiwal Teatru Formy. Bieguny kultury) oraz Zakład Opiekuńczo-Leczniczy przy ul. Wielickiej (Przebudowa Pawilonu nr 4 oraz wdrożenie programu edukacyjnego w zakresie opieki długoterminowej). Na dofinansowanie swoich zadań otrzymały łącznie 33 568 948,00 zł.
Jubileuszowe drzewo posadzone zostało w pobliżu zlokalizowanej na Skwerze Kongresowym rzeźby Maurycego Gomulickiego „Piramida”. Rzeźba powstała w ramach projektu „Wielokulturowość nie działa. Artyści przeciw przemocy” został dofinansowany z Funduszy norweskich w ramach programu „Promowanie różnorodności kulturowej i artystycznej”.
Lipa drobnolistna to drzewo długowieczne, osiąga nawet 30 metrów wysokości i zaliczane jest do najbardziej miododajnych gatunków rosnących w Polsce.