Wybitny kardiochirurg profesor Antoni Dziatkowiak został honorowym obywatelem Krakowa. Tytuł wręczyli 5 czerwca podczas uroczystej sesji Rady Miasta zwołanej z okazji Święta Miasta prezydent Krakowa Jacek Majchrowski oraz przewodniczący Rady Miasta Krakowa Dominik Jaśkowiec. Prof. Antoniego Dziatkowiaka uhonorowano w dowód uznania jego szczególnych zasług dla powstania i rozwoju kardiochirurgii krakowskiej. W 1988 r. prof. Dziatkowiak wykonał pierwszy w Krakowie przeszczep serca i do 2001 r. wraz z zespołem przeprowadził ponad 500 transplantacji serca i 20 tys. innych operacji serca i aorty.

– Przyznając Panu Profesorowi Honorowe Obywatelstwo Krakowa chcemy podziękować za długoletnią i spektakularną działalność, za wkład w rozwój miasta jako liczącego się ośrodka nauk medycznych, ale przede wszystkim za codzienną pracę i służbę wypełnianą z sercem i oddaniem – powiedział prezydent Krakowa Jacek Majchrowski.

– W Krakowie zawsze będziemy pamiętać jak wiele uczynił dla krakowskiej medycyny właśnie prof. Antoni Dziatkowiak. Zawód lekarza to misja i pasja. W przypadku pana profesora to również nieprzeciętna pracowitość i wyjątkowy talent. Tysiące uratowanych „serc pacjentów”, wdrożenie nowoczesnych metod operacji, setki przeszczepionych serc i niegasnąca wdzięczność pacjentów za uratowanie życia są najważniejszymi osiągnięciami profesora Antoniego Dziatkowiaka – podkreślił prezydent Krakowa. I dodał, że w czerwcu 2019 r. mija 40 lat zawodowej i społecznej działalności profesora Dziatkowiaka w Krakowie. Jest to zatem doskonały moment, aby pogratulować mu imponującego dorobku, wybitnych osiągnięć naukowych, podziękować za całokształt pracy – tak ważnej dla polskiej i światowej medycyny, i tak ważnej dla Krakowa.

– Szanowny Honorowy Obywatelu Miasta Krakowa – jesteś naszą dumą, tak wiele ci zawdzięczamy. Dzięki twoim umiejętnościom, wiedzy i doświadczeniu znacząca liczba chorych pacjentów powróciła do zdrowia. Sprawiłeś, że ich serce zaczęło znowu mocniej bić, przywróciłeś im wiarę i siłę, by mogli jak najdłużej cieszyć się życiem. Misja, którą pełnisz jest bezcennym darem, szansą na nową i lepszą rzeczywistość. Dziękujemy ci za to, że jesteś i za wszystko co dla zrobiłeś dla naszego miasta – zwrócił się do prof. Antoniego Dziatkowiaka przewodniczący Rady Miasta Krakowa Dominik Jaśkowiec.

– To wasza zasługa i osiągnięcie – dziękował współpracownikom Instytutu Kardiologii Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Antoni Dziatkowiak. W trakcie swojego wystąpienia podkreślił gigantyczny skok w rozwoju krakowskiej kardiochirurgii oraz przedstawił historię organizowania się krakowskiego ośrodka.

– Dzisiaj Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II jest wizytówką i perełką w zakresie leczenia chorób serca i płuc – podkreślił prof. Antoni Dziatkowiak.

– Ja osobiście czułem się spadkobiercą marzeń mojego wielkiego mistrza prof. Jana Witolda Molla. Asystowałem mu 4 stycznia 1969 r. do pierwszego przeszczepu serca – niestety nieudanego, ponieważ biorca miał nadciśnienie płucne, które było wynikiem wieloletniego trwania wady serca, a serce dawcy nie było przygotowane do tego nadciśnienia płucnego – wspomniał tę operację prof. Dziatkowiak. – Czując się tym spadkobiercą, prowadziłem Klinikę Kardiochirurgii w Krakowie, w taki sposób, żeby zespół zdobył odpowiednie doświadczenie. Dopiero, kiedy wykonaliśmy tysiąc operacji na otwartym sercu, uznałem, że możemy przystąpić do przeszczepienia serca – mówił.

Prof. Dziatkowiak mówił podczas uroczystości, że chciałby zostać zapamiętany jako „honorowy obywatel Krakowa”. Wspomniał sytuację sprzed kilku lat, gdy ks. infułat Jerzy Bryła poinformował go, iż w dowód zasług przyznano mu miejsce na cmentarzu Salwatorskim. – Zapytałem, co ja mam formalnie w tej kwestii uczynić? „Formalnie nic. Tylko umrzeć” – usłyszałem – wspominał kardiochirurg.

Podkreślił, że właśnie na cmentarzach wyryta jest historia danego miasta i społeczności. – Następne pokolenia, które będą chodziły na cmentarze będą mogły przeczytać niektóre napisy. Będę prosił moje córki, żeby pod moim nazwiskiem było napisane: honorowy obywatel Stołecznego-Królewskiego Miasta Krakowa. Następne pokolenia czytając to, dojdą do wniosku, że chyba warto ponadprzeciętnie pracować dla dobra wspólnego, dla Krakowa i krakowian, bo będzie to zauważone i docenione – podkreślił laureat tytułu.

Profesor Antoni Dziatkowiak urodził się 26 maja 1931 r. w Rogaczewie Wielkopolskim. W 1951 r. zdał maturę w Poznaniu. W tym samym roku podjął studia lekarskie, początkowo studiował na Uniwersytecie Karola w Pradze, a następnie w Akademii Medycznej w Poznaniu, gdzie w 1956 r. uzyskał dyplom lekarza medycyny. Pracę zawodową rozpoczął już w 1955 r., początkowo jako laborant cytologii, zaś po ukończeniu studiów jako asystent I Oddziału Chirurgii, a następnie Oddziału Chirurgii Torakalnej Szpitala im. Józefa Strusia w Poznaniu, pod kierunkiem prof. Jana Molla. Po szkoleniu w Instytucie Onkologii w Gliwicach, do 1965 r. kierował pracownią cytodiagnostyki nowotworów Zakładu Anatomii Patologicznej Akademii Medycznej w Poznaniu. Jednak główne kierunki zainteresowań prof. Dziatkowiaka oraz działalności zawodowej i naukowej dotyczyły chirurgii, a zwłaszcza kardiochirurgii.

Będąc najbliższym współpracownikiem prof. Jana Molla, wraz z nim przeniósł się do Łodzi, gdzie w latach 1966-1979 pracował w Klinice Kardiochirurgii Instytutu Kardiologii Akademii Medycznej, początkowo jako adiunkt, a od 1973 roku jako docent i zastępca kierownika Kliniki.

Szczęśliwy dla Krakowa był rok 1979. To właśnie 40 lat temu, w 1979 r. na zaproszenie Rektora Krakowskiej Akademii Medycznej profesor Antoni Dziatkowiak przeniósł się do Krakowa, gdzie powierzono mu zorganizowanie Kliniki Chirurgii Serca i Naczyń oraz Instytutu Kardiologii Akademii Medycznej (obecnie: Instytut Kardiologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum). Stworzenie krakowskiego ośrodka kardiochirurgii było gigantycznym przedsięwzięciem. Z perspektywy kilkudziesięciu lat niewątpliwie przedsięwzięciem zakończonym wielkim sukcesem, o ogromnym znaczeniu. Prof. Antoni Dziatkowiak funkcje kierownika Kliniki oraz Dyrektora Instytutu pełnił nieprzerwanie do czasu przejścia na emeryturę w październiku 2001 r.

Profesor Antoni Dziatkowiak posiada specjalizacje z chirurgii ogólnej (1961 r.), torakochirurgii (1969 r.), kardiochirurgii (1993 r.) i transplantologii klinicznej (2000 r.). Jest doktorem honoris causa Uniwersytetu Medycznego we Lwowie, jest także członkiem szeregu towarzystw naukowych w kraju i zagranicą, był w latach 1984-1986 oraz 1998-2000 przewodniczącym Sekcji Chirurgii Klatki Piersiowej, Serca i Naczyń Towarzystwa Chirurgów Polskich, a także pełnił funkcję Wiceprezesa Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Jest inicjatorem i współzałożycielem Polskiego Towarzystwa Kardio- Torakochirurgów oraz członkiem-założycielem European Association for Cardio-Thoracic Surgery.

Najważniejsze wyróżnienia i odznaczenia przyznane profesorowi: Członkostwo Honorowe Towarzystwa Chirurgów Polskich, Honorowe Obywatelstwo Miasta Koła, Medal 600-lecia Akademii Medycznej im. M. Kopernika w Krakowie, Złoty Krzyż Zasługi, Złota Odznaka za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski z Gwiazdą O.O.P., Nagroda Św. Brata Alberta Chmielowskiego, Medal Gloria Medicinae Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Złoty Skalpel Klubu Kardiochirurgów Polskich, Małopolanin Roku 2002, Członkostwo Honorowe Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Medal Merentibus Uniwersytetu Jagiellońskiego, Członkostwo Honorowe Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego.

Profesor Dziatkowiak od podstaw zorganizował Klinikę Chirurgii Serca, Naczyń i Transplantologii oraz Instytut Kardiologii UJ CM, wybudował i wyposażył na światowym poziomie nowy gmach Kliniki Chirurgii Serca, Naczyń i Transplantologii, poświęcony przez papieża Jana Pawła II 9 czerwca 1997 roku, w którym rocznie przeprowadza się największą w Polsce liczbę operacji kardiochirurgicznych.

Jest ekspertem w dziedzinie wszczepiania i bankowania homogennych (allogennych) zastawek aortalnych (tą metodę wprowadził w Polsce w 1974 roku). Jest współtwórcą polskiej transplantologii serca, współwykonawcą pierwszego polskiego przeszczepu serca w 1969 roku, organizatorem programu przeszczepiania serca w Krakowie od 1988 roku, inicjatorem programu „Ostre serce”.

Budowanie prestiżu krakowskiej kardiologii było również możliwe dzięki Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii COR AEGRUM, której założycielem w 1990 roku był właśnie profesor Antoni Dziatkowiak. Wielokrotnie powtarzał, że tej wspaniałej kliniki nie dałoby się wybudować bez serdecznego zaangażowania wielu darczyńców, bez łańcucha ludzi dobrej woli – także bez udziału metropolity krakowskiego ks. kardynała Franciszka Macharskiego, który był pomysłodawcą utworzenia fundacji.

W klinice pod okiem profesora Dziatkowiaka wykształciło się grono znakomitych kardiochirurgów. Gdy w 2001 roku prof. Dziatkowiak odchodził na emeryturę, był to wiodący ośrodek w Polsce. Dziś w Instytucie Kardiologii Collegium Medicum UJ wykonuje się ok. 3000 operacji rocznie. Ośrodek ten świadczy usługi dla całej południowej Polski, wspomagając regiony kraju, a pracują dla niego najwybitniejsi specjaliści.