Do ośmiu krakowskich placówek – m.in. do szpitala Żeromskiego i Nowohuckiego Centrum Kultury – trafiły innowacyjne urządzenia brytyjskiej firmy Radic8, służące do oczyszczania powietrza ze szkodliwych substancji. To efekt współpracy organizatorów międzynarodowego konkursu Smogathon z miastem Kraków, które od początku partneruje tej inicjatywie. Na wdrożenie projektu w naszym mieście firma Radic8 otrzymała specjalną nagrodę Smogathonu – jako finalista konkursu w 2017 roku.

Trzy innowacyjne urządzenia oczyszczające powietrze Radic8 Virus Killer pracują już w Szpitalu Specjalistycznym im. Stefana Żeromskiego – zamontowano je na korytarzach poradni specjalistycznych oraz na oddziale pediatrycznym (w izbie przyjęć i na korytarzu).

Wkrótce szpital otrzyma jeszcze trzy kolejne. Organizatorom konkursu Smogathon oraz miastu zależało na tym, aby ten profesjonalny sprzęt trafił właśnie do takich miejsc – czyli placówek i instytucji, w których codziennie przebywa wielu krakowian. W pierwszym kwartale 2018 roku przez poradnie specjalistyczne szpitala im. Żeromskiego przewinęło się prawie 61 tys. osób, a na oddziale pediatrycznym leczonych było 887 małych pacjentów. To właśnie m.in. w takich miejscach potencjał urządzeń może być najpełniej wykorzystany.

– Bardzo się cieszymy, że na oddziale pediatrycznym mamy te urządzenia – mówi Jerzy Friediger, dyrektor szpitala im. Żeromskiego. – To jest ten okres, kiedy dzieci są szczególnie podatne nie tylko na infekcje górnych dróg oddechowych, ale też wszelkiego typu podrażnienia. Tutejszy oddział prowadzi zresztą badania przesiewowe w tym kierunku, finansowane przez miasto. Przebadaliśmy 10 tysięcy dzieci z klas III szkół podstawowych pod kątem nieżytu górnych dróg oddechowych. Wyniki tych badań będziemy wkrótce publikować – zaznacza.

Przekazane do krakowskich placówek urządzenia są niezwykle wydajne i świetnie sprawdzają się w dużych pomieszczeniach – o powierzchni nawet do 165 m². Skutecznie filtrują powietrze i oczyszczają je ze szkodliwych substancji o różnym pochodzeniu. Usuwają nie tylko pyły PM2,5 i PM10 (efekt niskiej emisji) czy tlenki azotu (emitowane przez pojazdy zasilane silnikami spalinowymi), ale – co warte podkreślenia – eliminują z otoczenia szkodliwe drobnoustroje: bakterie i wirusy. Szeroki zakres działania i wysoka wydajność sprawiają, że są dużo bardziej efektywne od standardowych urządzeń tego typu dostępnych na rynku.

– To jest całkowicie nowa technologia oczyszczania powietrza, która wyznacza trendy, nie tylko polskie, ale też światowe w tym zakresie. Urządzenie oprócz tego, że ma filtry HEPA, filtry węglowe,  zawiera też coś nowego, co na Smogathonie się pojawiło w 2016 i 2017 roku, a mianowicie komorę ze specjalnymi lampkami UV, która pozwala na sterylizację powietrza, a więc dobicie wirusów i bakterii, które znajdują się w powietrzu. To jest bardzo ważne w miejscach, gdzie przebywa dużo ludzi, zwłaszcza dzieci i osoby starsze. Urządzenie ma też potężny wiatrak, więc najbardziej nadaje się na duże powierzchnie – wyjaśnia Maciej Ryś, założyciel i lider Smogathonu. – Naszym założeniem było przekazać urządzenia do takich instytucji i placówek, które służą mieszkańcom Krakowa – dodaje.

Innowacyjne rozwiązanie firmy Radic8 zajęło drugie miejsce w konkursie Smogathonu w 2017 roku. Od organizatorów konkursu otrzymało też tzw. specjalną nagrodę wdrożeniową – to dzięki niej projekt doczekał się realizacji w Krakowie. W wytypowaniu odpowiednich lokalizacji pomógł Wydział ds. Jakości Powietrza UMK. – Te urządzenia są zaprojektowane dla budynków użyteczności publicznej, szczególnie dużych pomieszczeń, w których przebywa dużo osób. Organizatorzy Smogathonu poprosili nas o pomoc we wskazaniu miejsc, w których mogłyby zostać zainstalowane – mówi dyrektor wydziału Jan Urbańczyk.

Sprzęt – łącznie 33 sztuki – trafił już do ośmiu placówek:

• Szpitala Specjalistycznego im. Stefana Żeromskiego,
• Centrum Medycznego Ujastek,
• Miejskiego Centrum Opieki,
• Nowohuckiego Centrum Kultury,
• Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej,
• Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida,
• Ośrodka Kultury ZPiT „Krakowiacy”,
• Społecznej Szkoły Podstawowej nr 7.

Smogathon to międzynarodowa inicjatywa wspierająca innowacyjne rozwiązania technologiczne walczące ze smogiem i promująca wiedzę o szkodliwości zanieczyszczeń powietrza dla zdrowia. Powstała w Krakowie w 2015 roku, a jej partnerem od samego początku jest miasto. W ramach Smogathonu organizowany jest międzynarodowy konkurs na najlepsze innowacje technologiczne walczące ze smogiem. Startują w nim zespoły z całego świata – naukowcy, start-upy, firmy – i prezentują innowacyjne pomysły w zakresie poprawy jakości powietrza. W 2018 roku w Krakowie odbył się już czwarty finał konkursu.