Ewa Furgał, Agnieszka Szuścik-Zięba, Nadiia Moroz-Olshanska oraz Janina Rościszewska-Krawczyk – to cztery wyjątkowe krakowianki, które zostały laureatkami tegorocznej Nagrody im. Kazimiery Bujwidowej. Ich zaangażowanie w działania na rzecz równości, integracji, zdrowia oraz praw obywatelskich, pozwala budować wrażliwe i otwarte społeczeństwo, a projekty i przedsięwzięcia, których są autorkami, wzmacniają kobiety w różnych obszarach życia.

Wyróżnienia przyznawane są każdego roku czterem kobietom, których postawa i dokonania miały znaczący wpływ na otaczającą rzeczywistość.

Kapituła przy wyborze laureatek nagrody uwzględnia również dziedzinę i okres prowadzonej działalności, zaangażowanie w pracę na rzecz równouprawnienia, efekty i zakres aktywności oraz innowacyjność i różnorodność podejmowanych inicjatyw. W tym roku do nagrody zostało zgłoszonych 31 kobiet – poznaj wszystkie kandydatki [PDF].

Laureatki Nagrody im. Kazimiery Bujwidowej

Ewa Furgał – równościowa aktywistka, edukatorka i autorka, od ponad 25 lat zaangażowana w działalność społeczną i kulturalną na rzecz równości, inkluzywności i popularyzacji historii kobiet. Założycielka i prezeska Fundacji „Dziewczyny w Spektrum”, pierwszej w Polsce organizacji samorzeczniczej działającej na rzecz kobiet i osób LGBTQ+ w spektrum autyzmu. Twórczyni bloga „Dziewczyna w spektrum” oraz autorka książek „Dziewczyna w spektrum” (2022) i „Autentyczna w spektrum” (2023), w których dzieli się doświadczeniami i wiedzą o autyzmie. Współzałożycielka Krakowskiego Szlaku Kobiet, pionierskiego projektu edukacyjnego popularyzującego herstorię Krakowa. Laureatka wielu prestiżowych nagród, m.in. Fundacji „Polcul”, „Kulturalnych Odlotów” i „Willy Aastrup Accessibility Award”. Jako wiceprzewodnicząca Rady Osób z Niepełnosprawnościami przy Rzeczniku Praw Obywatelskich działa na rzecz praw i dostępu do edukacji oraz rzetelnej wiedzy dla osób ze spektrum autyzmu. Łączy politykę społeczną, edukację i kulturę w sposób oddolny i włączający, tworząc przestrzenie dla grup często marginalizowanych.

Agnieszka Szuścik-Zięba – edukatorka zdrowotna, aktywistka i twórczyni internetowa, specjalizująca się w ginekologii, onkologii oraz doświadczeniu pacjenta. W przystępny sposób objaśnia zagadnienia związane ze zdrowiem kobiet, przełamując tabu i obalając stereotypy. Jest autorką książki „GinekoLOGICZNIE”, konsultowanej z 21 ekspertami, oraz inicjatorką Wielkiej Listy Ginekologów i Ginekolożek, promującej wysokie standardy opieki medycznej. Tworzy materiały edukacyjne, m.in. „Elementarz Zdrowej Wulwy” i „Algorytm Wizyt Ginekologicznych”, prowadzi akcje samobadania piersi, szkolenia oraz kampanie społeczne. Sama doświadczyła raka szyjki macicy, co skłoniło ją do realizacji projektu fotograficznego „To się nie zdarza”. Współpracuje z organizacjami zdrowotnymi i medycznymi, szkoli firmy oraz szkoły, a także konsultuje projektowanie usług medycznych pod kątem doświadczenia pacjenta. Za swoją działalność została wyróżniona przez „Forbes Women” i „Wysokie Obcasy”, otrzymała nagrodę „Ofeminin Influence Awards 2023” i tytuł „Lider pacjentocentryzmu”. Jej praca opiera się na empatii, rzetelności i inkluzywności, a edukacja, którą prowadzi, realnie wpływa na decyzje zdrowotne tysięcy osób.

Nadiia Moroz-Olshanska – obywatelka Ukrainy, działaczka społeczna i kulturalna, która od 2012 roku aktywnie działa na rzecz integracji ukraińskiej społeczności w Krakowie. Jest pomysłodawczynią i dyrektorką Międzynarodowego Festiwalu Teatru Ukraińskiego „Wschód-Zachód” – pierwszego dużego wydarzenia kulturalnego skierowanego do nowej społeczności miasta. W 2014 roku założyła Fundację „Widowisk Masowych”, jedną z pierwszych organizacji wspierających Ukraińców w Krakowie. Jej działalność łączy kulturę, integrację i edukację, budując przestrzeń, w której Ukraińcy mogą pielęgnować swoją tożsamość i aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym Krakowa. Stworzyła „Pokazy Filmów Ukraińskich”, wspierające kino studyjne i popularyzujące ukraińską kulturę. Współzałożycielka przedsiębiorstwa społecznego kawiarnio-księgarni „NIĆ”, a od 2023 roku prezeska Fundacji „Dyplomacji Kulturalnej”, promującej wielokulturowość i aktywizację zawodową migrantów. Działa również na rzecz równości i przeciwdziałania dyskryminacji. Jej projekty obejmują warsztaty, spotkania integracyjne i wydarzenia edukacyjne uwrażliwiające na kwestie równościowe. Wspiera młode organizacje pozarządowe, pełniąc rolę mentorki dla ich liderów. Koordynuje liczne inicjatywy kulturalne, takie jak „CzytaMY” – spotkania z literaturą ukraińską, „Art-Piknik” czy „NIĆ, która łączy”.

Janina Rościszewska-Krawczyk – urodzona w 1932 roku, lekarka, społeczniczka i obrończyni praw człowieka, której życie to przykład niezłomnej odwagi i zaangażowania w dobro innych. Jako dziecko wraz z rodziną ratowała Żydów podczas II wojny światowej, za co otrzymała tytuł „Sprawiedliwej wśród Narodów Świata”. Po wojnie poświęciła się medycynie, specjalizując się w pediatrii i neonatologii, podnosząc standardy opieki nad najmłodszymi pacjentami. Aktywna działaczka „Solidarności”, współorganizowała tajne prace nad reformą służby zdrowia. Po przejściu na emeryturę angażowała się w misje humanitarne w Kosowie i Albanii, a swoje doświadczenia opisywała w prasie. Od 2015 roku wspiera Komitet Obrony Demokracji, walcząc o praworządność i prawa obywatelskie. W wieku 92 lat wciąż aktywnie działa na rzecz demokracji i równości, inspirując kolejne pokolenia. Za swoje dokonania została odznaczona m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Kto zdobył nagrodę w poprzednich edycjach?

• za 2021 r. – Grażyna Fijałkowska, Cecylia Malik, Elżbieta Penderecka, Agata Teutsch
• za 2022 r. – Dominika Dudek, Joanna Gotfryd i Agnieszka Czmyr-Kaczanowska, Renata Kopyto
• za 2023 r. – Magdalena Dropek, Bronisława Horowitz-Karakulska, Małgorzata Markiewicz (artystka wizualna), Noemi Zabari.